Worldcoin (WLD) Çılgınlığı: Bilmeniz Gereken Her Şey!

Worldcoin (WLD) son vakitlerde çok gündemde. WLD token 24 Temmuz’da 15 sentten piyasada yerini aldı. Birkaç saat içinde %1500 artışla 5,05 dolara ulaştı. En çok ilgi gören yapay zeka projelerinden biri. Ayrıyeten, Binance, Bybit, Huobi üzere üst seviye borsalarda listelendi.  Lakin, lansmandan sonraki 2 gün içinde, proje kendisini birtakım büyük tartışmaların ortasında buluyor.

Worldcoin tartışmaları

İlk tartışmada Ethereum kurucusu Worldcoin ile ilgili 4 büyük riske dikkat çekti. İkinci tartışmada ise görünüşe nazaran en büyük kripto dolandırıcılarından biri Worldcoin’in birinci yatırımcılarından biri. Öbür taraftan tartışmaların listesi uzayıp gidiyor. Pekala, OpenAI ilişkileri nedeniyle Worldcoin WLD’ye nitekim girmeli misiniz yoksa uzak mı durmalısınız?

OpenAI CEO’su Sam Altman’ın argümanlı kripto para ünitesi ve dijital kimlik projesi Worldcoin, yıllar süren geliştirme sürecinin akabinde Pazartesi günü piyasada yerini aldı. Proje, insanların retinalarını tarayarak kimliklerini doğrulamayı vaat ediyor. Böylelikle çevrimiçi botlar ve düzmece hesaplarla uğraş etmek için potansiyel bir yol ortaya koyuyor. Worldcoin Protokolü, daha evvel Optimism Layer-2 blockchain olarak bilinen OP Mainnet’e geçtikten sonra başlatıldı. Worldcoin’in mahallî tokenı WLD Pazartesi günü yükseldi. Grup daha sonra tokenomiğini açıklayan bir whitepaper yayınladı. Dürüst olmak gerekirse bu bahiste kimi büyük tasalar var.

Worldcoin Tartışmaları

Worldcoin kurucu ortağı Alex Blania, tokenin dağıtım modelini açıklamayı reddetti. Twitter’da ortaya çıkan bir görüntüde Alex Blania, kurucu ortağı Sam Altman’la birlikte Bankless’a verdiği röportaj sırasında sunucunun Worldcoin WLD’nin token dağıtımına ait sorusuna cevap vermeyi reddetti. Ayrıyeten ABD’deki düzenleyici meçhullüğü münasebet göstererek soruyu yanıtlayamayacağını söyledi.

Snowden, Worldcoin’in retina tarama planlarını eleştirmek için Twitter’a girdi. Worldcoin bir finans ve kimlik ağı olmayı hedefliyor. Ödemeler için bir uygulaması var. Tartışma yaratacak halde kelamda Dünya Kimlikleri oluşturmak için parlak, metal kürelerden elde edilen biyometrik dataları kullanıyor. Snowden, 5 milyon takipçisine Worldcoin ile ilgili meselelerini anlatmak için Twitter’a girdi.

Kripto için insan bedeninin kullanılması

Worldcoin, her kullanıcının gözlerinin özgün imajının: “saklanmasına ya da yüklenmesine gerek olmayacağını” söylüyor. Fakat Snowden, “Taramalar tarafından üretilen hash’leri kaydediyorsunuz. Gelecekteki taramalarla eşleşen Hash’ler. Gözbebeklerini kataloglamayın.” Diyor. Ayrıyeten Snowden yazısına şöyle devam etti: “ZK-proof kullanıyoruz!” Kusursuz, zekice. Yeniden de berbat. İnsan bedeni bir bilet zımbası değildir.” diyor.

Crypto Twitter’daki pek çok kişi, biyometrik bilgilerin internete sızdırılması ve satılmasıyla sonuçlanabilecek kaçınılmaz bir data sızıntısını öngörmek de dahil olmak üzere bu konsepti alaya aldı. Başkaları ise bilgilerin üçüncü şahısların eline geçmeyeceğinin garantisi olmadığına dikkat çekti.

Vitalik World ID’nin berbata kullanılabileceğini düşünüyor

Ethereum kurucu ortağı bir makale yayınladı. Buna nazaran Worldcoin üzere tesirli, emniyetli bir kişilik ispatı sisteminin “çok pahalı göründüğü” fikrinde. Lakin geliştirme yarışında büyük riskler olduğu konusunda uyarıyor. Birinci telaş kapalılık ve birinin retinasını tarama aksiyonuyla ilgili. Buterin bunun kişinin cinsiyeti, etnik kökeni ve hatta kimi tıbbi durumları da dahil olmak üzere görünenden çok daha fazla datayı yakalayabileceğinden korkuyor.

Buterin’in en pratik argümanı erişilebilirlik. Ayrıcabir Dünya Kimliği isteyen herkesin bir tane alabilmesinin ne kadar mümkün olacağı ile ilgilidir. Buterin, Orb’lar üretken hale gelse bile, meşakkatlerin burada bitmeyeceği fikrinde. Bir hükümetin kendi ülkesinde Orb’ları yasaklamasını ya da bu teknolojiyi vatandaşlara baskı yapmak için kullanmasını engelleyecek hiçbir şey olmadığını belirtti.

Diğer endişeler

Üçüncü kaygısı ise merkezileşmeyle ilgiliydi. Buterin, “Tek bir Orb üreticisi bile berbat niyetliyse yahut hücuma uğrarsa, sınırsız sayıda geçersiz retina tarama hash’i oluşturabilir. Ayrıyeten onlara Dünya Kimlikleri verebilir” ihtarında bulundu.

Dördüncüsü güvenlik hakkındaydı. Kriptokoin.com olarak baktığımızda Buterin, Orb’ların yapay zeka tarafından üretilen fotoğrafların retinalarını ya da uydurma insanların 3D baskılarını kazara onaylaması halinde “sınırsız sayıda kimlik” üretilebileceğine inanıyor. Ayrıyeten, birisinin World ID’sini diğerine satması ya da kiralaması ya da bir telefon hacklemesinden sonra kaybetmesi tehlikesi de var. Kelamlarını, kişiliğin kanıtlanmadığı bir dünyanın da tehlikeleri olduğuna inandığını vurgulayarak bitirdi. Ayrıyeten sağlam bir sistem kurmanın kolay ya da süratli olmayacağını söyledi.

FTX kurucusu SBF, Worldcoin WLD’nin en eski yatırımcılarından biri

Duo Nine’ın tweetinde haklı olarak söylediği bir durum var.  “Worldcoin WLD’yi satın almak bu noktada bir dolandırıcıya para vermektir.” Artık şahsî kuşkularıma ve görüşlerime geleceğim. WLD 2,19 dolardan süreç görerek gün içinde %30’luk bir çıkar elde etti. Kripto bölümünün neredeyse her köşesinden gelen tenkitlere karşın oldu bu. Bir trader olarak benim telaş duyduğum alan, WLD’nin sirkülasyondaki arzına karşılık arz sonudur.

Şu anda dolanımdaki toplam arzın sadece %1’i ile, Worldcoin WLD’de yüksek bir gerçek seyreltme riski var. Zira dolanıma daha fazla kripto para eklendiği andan itibaren ne olacak? Bilhassa de fiyatı desteklemek için yeni talep gelmezse kıymeti düşecektir. Fakat sıkıntılar burada bitmiyor. Şunu anlamaya çalışın. WLD token’ın azamî arzı, en azından ağın birinci 15 yılı boyunca 10 milyar WLD’de sabitlenecektir. Fakat, bundan sonra 2038 yılında, seçmenler tarafından %1,5’lik bir enflasyon oranı belirlenebilir. Geçmişte enflasyonist bir modele sahip tokenlerin âlâ sonuç vermediğini gördük.

Arzın artma ihtimali

Token’ın dolanımdaki arzının 43 milyonu erken kullanıcılar için ayrıldı. 100 milyon ABD dışındaki beş piyasa yapıcıya ödünç verildi. Bu değerli bir risktir. Bu kredilerin müddeti üç ay. Ayrıyeten piyasa yapıcılara krediyi iade etmek yerine WLD token satın alma seçeneği sunar. Fakat diyelim ki bu piyasa yapıcılar Worldcoin WLD için büyük bir piyasa talebi görmüyorlar. Fiyatı basitçe düşürecek ve sonra geri alacaklar. Sizin ve benim üzere token sahiplerini ne bekliyor olabilir?

Likiditeyi kolaylaştırmak ya da bu tokenları elimizde tutmak için hiçbir teşvikimiz yok. Çok kısa vadede, piyasa yapıcıları tarafından desteklenen likidite nedeniyle muhtemelen bir ölçü fiyat istikrarı olabilir. Lakin orta ve uzun vadede, bu en uygun ihtimalle spekülatiftir.

Projeyi eleştirenler

Twitter’ın kurucu ortağı Jack Dorsey, hayal kırıklığına uğramış bir yüz emojisiyle reaksiyon vererek projeden ve istekli iştirakçi ordusunun büyüklüğünden hoşlanmadığını ve tasalarını gösterdi. Sahiden de Dorsey daha evvel projenin başlatılmasıyla ilgili olarak uğursuz bir yorumda bulunmuştu: “Orb’u ziyaret edin yoksa Orb sizi ziyaret eder.”

Bu ortada, Cosine olarak bilinen merkezi olmayan finans (DeFi) güvenlik platformu SlowMist’in kurucu ortağı, “başarısız olma mümkünlüğü yüksek” olmasına karşın, başarılı olması durumunda Worldcoin’i “kötü bir yaratım” olarak nitelendirdi.