İlk DeFi protokolleri 2020’de ilgi görmeye başladığından beri, yatırımcıları kripto alanına çekmesini sağlayan itici bir güç oldular. DeFi platformları ile borç verme, stake ile borç verip faiz getirisi elde etme, türev varlıkların ticareti üzere yenilikçi ve merkezi olmayan finansal uygulamaları kullanmaya başladık.
Yeni sermaye çekmek için DeFi protokolleri, RWA’ları bir teminat kaynağı yahut yeni yatırım fırsatları olarak benimsemeye başlıyor ve yatırımcılar için dengeli getiriler sağlıyor.
Kısaca RWA (Real World Assets)’lar, fiziki dünya varlıklarının token’laştırılması manasına gelir. Bu bağlamda, “varlık” olarak nitelendirdiğimiz şey sermaye varlıklarını; yani meskenler, otomobiller, gayrimenkuller, kredi portföyleri, pay senetleri ve tahviller üzere değerli yatırım araçlarını tabir eder. Hatta koleksiyon pahası taşıyan sanat yapıtları bile sermaye varlıkları olabilir.
RWA’lar, bu varlıkları zincir üzerinde tokenize ederek, merkezi olmayan finans (45 milyar $ TVL) ile klasik finans (yalnızca Nasdaq paylarının piyasa pahası 24 trilyon $) ortasındaki boşluğu dolduran kıymetli bir yapı taşı olarak karşımıza çıkıyor.
Aslında RWA kavramı, blok zinciri sanayisinde yeni değil. En eski RWA projesi, pay senetleri üzere gerçek dünya varlıklarının token olarak alınıp satılmasını sağlayan Bytom platformudur. Şu anda, en başarılı RWA’lar gerçek doların tokenize edilmiş hali olan USDT ve USDC’dir.
Coingecko datalarına nazaran en yüksek hacime sahip RWA projelerine bakalım:
Bu projelerin kimilerine bakarak neyi amaçladığını anlamaya çalışalım:
Ondo Finance:
Ağırlıklı olarak ABD’de listelenen kripto para fonlarına zincir dışı yatırım yapan ve Flux Finance ile USDC, FRAX, DAI ve USDT dahil yaklaşık %5 borç verme oranıyla zincir içi borç verme işi yürüten merkezi olmayan bir yatırım bankasıdır.
Maple Finance:
Maple Finance 3 yıldır geliştirilme basamağındadır ve ana iş kolu borç /kurumsal kredi vermektir.
Goldfinch:
Maple Finance’e benzeyen, zincir dışı tahvil ve fintech varlıkları için merkezi olmayan bir kredi protokolüdür.
Centrifuge:
Faturalar, telif fiyatları ve ipotekler üzere gerçek dünyadaki sabit getirili varlıkların tokenleştirilmesi için bir blok zinciridir.
Realio Tech
Sermaye, gayrimenkul, tahviller üzere Gerçek Dünya Varlıkları için ölçeklenebilir, erişilebilir bir DeFi oluşturuyor.
Realio, gerçek dünya varlıklarını kendi blok zincirlerinde tokenize ediyor ve aracıları ortadan kaldırarak SEC ile uyumluluğu sağlıyor.
RealioVerse
Kullanıcıların platformda arsa satın almasını, satmasını ve yerleri üzerinde proje inşaa edebileceği gerçek dünya varlıkları temalı bir metaverse platformudur. Tüm gelirler, arsa sahipleri için RIO cinsinden “kilitli bir likidite” olarak RealioVerse bankasında saklanır.
Aşağıda ise wCFG, MPL, GFI, FACTR, ONDO, RIO, TRADE, TRU, BST üzere tokenların hacimlerini görebilirsiniz.
Son periyotlarda klasik finans aktörlerinden RWA alanında gelen gelişmelere bakalım:
14 Şubat – Siemens 60 milyon Pahasındaki birinci dijital bondu Polygon ağında ihraç etti.
16 Şubat – Hong Kong 101 milyon $ pahasındaki birinci yeşil bondu ihraç etti.
3 Nisan – Credit Agricole CIB ve İsveç’in SEB’i dijital bondlar için blockchain tabanlı platform geliştirmeye başladı.
14 Nisan – Bank of America, emtialar, para üniteleri ve pay senetleri üzere gerçek dünya varlıklarının tokenlaştırılmasını “dijital varlıkların benimsenmesinin temel itici gücü” olarak gördüğünü açıkladı.
20 Nisan – Societe Generale Ethereum’da geliştirilen birinci kurumsal Euro stablecoini, CoinVertable, tanıttı.
26 Nisan – Mitsubishi UFG Trust and Banking Corporation IBC (cosmos) kullanarak dijital menkul değerler platformu geliştirmeye başladı.
Bununla birlikte, bu projeler hala bir ekip riskler barındırıyor; likiditeleri düşük, fiyat istikrarı şimdi sağlanmamış ve birden fazla erken kademede. Yatırımcılar, gerçek dünya varlıklarından yararlanan mevcut DeFi uygulamalarının geçmiş performansına bakmayı ihmal etmemeli. RWA’nın bir sonraki süperstar olup olmayacağı, ilerleyen yıllarda projelerin altyapılarını geliştirmesine bağlı olacaktır.
