Nasdaq, dünyanın birinci elektronik borsası olan menkul değer alım satımı için çevrimiçi bir global pazardır. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da 29 piyasa, bir takas odası ve beş merkezi menkul değer saklama kuruluşu işletmektedir.
Nasdaq nedir?
Nasdaq, 1971 yılında faaliyete geçen menkul değer alım satımı için global bir elektronik pazardır. İsmi başlangıçta National Association of Securities Dealers Automated Quotations’ın kısaltmasıydı. Borsa, şu anda Finans Sanayisi Düzenleme Kurumu (FINRA) olarak bilinen Ulusal Menkul Değer Satıcıları Birliği’nin (NASD) bir yan kuruluşu olarak geliştirildi.
Nasdaq, Menkul Değerler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) NASD’yi bir borsada listelenmeyen menkul değerler için piyasayı otomatikleştirmeye çağırmasının akabinde hizmete başladı.
Nasdaq nasıl çalışır?
Yukarıda belirtildiği üzere Nasdaq, merkezi New York’ta bulunan bir borsadır. NASD’nin bir yan kuruluşu olarak başlamış ve 8 Şubat 1971’de resmen faaliyete geçmiştir. Dünyanın birinci otomatik borsasıdır.
Borsa resmi olarak NASD‘den ayrılmış ve 2006 yılında ulusal bir menkul değerler borsası olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. 2008 yılında İskandinav borsalar kümesi OMX ile birleşerek Nasdaq OMX Kümesi haline gelmiştir. Şirket 2015 yılında ismini Nasdaq Inc. olarak değiştirmiştir.
Nasdaq nerenin borsası?
Nasdaq, Amerika Birleşik Devletleri menşeili bir borsadır. Borsada günlük olarak listelenen ve süreç gören 5.000’den fazla şirket bulunmaktadır. Bu şirketlerin birden fazla Apple (AAPL) ve Microsoft (MSFT) üzere büyük teknoloji şirketleridir. Nasdaq’ı oluşturan iki farklı piyasa vardır: Nasdaq Ulusal Piyasası ve Nasdaq Smallcap Piyasası. Ulusal Pazar büyük menkul değerlerin alım satımını kolaylaştırırken, Smallcap Pazarı daha küçük büyüme şirketlerinin alım satımını içerir.
Borsa ABD, Kanada, İskandinavya ve Baltık ülkelerinde pay senedi, türev eserler, sabit gelir ve emtia ticaretine imkan sağlayan 29 piyasa işletmektedir. Şirket ayrıyeten Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da bir takas odası ve beş merkezi menkul değerler deposu işletmektedir. Ticaret teknolojisi 50 ülkede 100 borsa tarafından kullanılmaktadır.
Nasdaq terimi birebir vakitte Nasdaq Composite’i tabir etmek için de kullanılır. Bu, borsada listelenen 2.500’den fazla pay senedinden oluşan bir endekstir. Kelam konusu endeks ise bünyesinde kimi büyük teknoloji devlerini barındırır:
- Apple (AAPL)
- Microsoft (MSFT)
- Alphabet (GOOG, GOOGL)
- Meta Platformlar (META)
- Amazon (AMZN)
- Tesla (TSLA)
Nasdaq Composite 19 Kasım 2021’de 16.057,44 ile rekor düzeyden kapandı. Endeks bu noktadan Nisan 2022’ye kadar yüzde 23’ten fazla düşüş gösterdi.
Nasdaq Composite’in Nisan 2022’deki yüzde 13,3’lük düşüşü, endeksin global mali kriz sırasında yüzde 17,4 kıymet kaybettiği Ekim 2008’den bu yana en makûs aylık düşüşü oldu. 30 Haziran 2023’te 13.787,92’den kapandı.
Trade sistemi
Nasdaq bilgisayarlı alım satım sistemi başlangıçta, neredeyse bir asır boyunca yaygın model olan verimsiz uzman sistemine bir alternatif olarak tasarlanmıştır. Teknolojinin süratli gelişimi borsanın elektronik ticaret modelini dünya çapındaki piyasalar için standart haline getirmiştir.
Dünyanın gelecek vaat eden teknoloji şirketlerinin en son teknolojiyi kullanan bir borsada süreç görmesi en uygun yoldur. Teknoloji kesimi 1980’lerde ve 1990’larda ehemmiyet kazandıkça, Nasdaq Bileşik Endeksi de bu kesimin en yaygın kote edilen vekili haline gelmiştir.
Ayrıca Nasdaq Bileşik Endeksi Mart 2000’e kadar geçen 16 aylık müddette yaklaşık yüzde 150 oranında yükseldikten sonra Ekim 2002’de neredeyse yüzde 80 oranında gerilemiştir.
