MPC Cüzdanları ile Multi-Sig Cüzdanları, işletmelerin kripto para üniteleri ve öbür dijital varlıklar üzerinde ortak denetim sağlar. Bununla birlikte, çoklu imza cüzdanları, tek bir süreci imzalamak için birden çok özel anahtar gerektirirken, MPC cüzdanları, tek bir kriptografik anahtarı birden çok paylaşıma böler ve bir süreci yetkilendirmek için makul sayıda paylaşım gerektirir.
Tek imzalı cüzdanlar nedir?
Tek imzalı cüzdanlar, en kolay anahtar idare sistemine sahip olanlardır. Bu cüzdanda, tek bir özel anahtar, blokzinciri üzerindeki süreçleri yürütür. Özel anahtara erişimi olan rastgele bir varlık, saklanan kripto para üniteleri üzerinde tam denetime sahip olacaktır.
Tek imzalı cüzdanlardaki özel anahtar, “tek kusur noktası” olarak kabul edilebilir. Özel anahtarın güvenliği ihlal edilirse, bu cüzdanda saklanan tüm fonlar çalınabilir.
Bu nedenle, tek imzalı bir cüzdan, temel olarak bireyler tarafından etkin yatırım ve öbür DeFi eserleri için kullanılan nispeten küçük ölçülerde kripto para ünitelerini tutmak için kullanılır. Bunlar ekseriyetle, yatırımcının fonlarının büyük bir kısmını çevrimdışı olarak depolamak için kullanılan bir soğuk cüzdanın yanında kullanılır.
Özel anahtarınızı kaybederseniz, kurtarmanın bir yolu yoktur. Paranız da sonsuza dek kaybolabilir. Bu çeşit fazlalık eksikliği, Bitcoin içeren sabit disklerini kaybeden yahut cüzdanlarına erişmek için şifrelerini unutan insanların kıssalarında görüldüğü üzere, tek imzalı cüzdanları büyük ölçülerde kripto para ünitelerini depolamak için potansiyel olarak riskli bir seçim haline getirir.
Yalnızca bir özel anahtar, fonlar üzerinde tam denetim sağladığından, fonlara tam yahut kısmi erişim yetkisi vermenin bir metodu yoktur.
Neticede tek imzalı cüzdanlar, süreçlerin çoklukla birden çok paydaş tarafından onaylanması gereken kümeler, topluluklar, hazineler yahut şirketler için değil, bireyler için daha uygundur.
Multi-Sig Cüzdanlar (çoklu imza cüzdanları) nedir?
Multi-Signature Wallet (multi-sig wallet), paylaşılan erişimin olmaması üzere tek imzalı cüzdanların birtakım kıymetli sınırlamalarını ele alan ve tek bir imzayı imzalamak için birden fazla özel anahtar (cosigner) gerektirerek daha fazla güvenlik tedbiri getiren bir kripto para cüzdanıdır. Özel anahtarların da tıpkı aygıtta bulunması gerekmez. Farklı bölgelerdeki farklı aygıtlara yayılabilirler.
Çoklu işaret teknolojisi yeni çıkmış olmasa da kripto para ünitesi alanında birinci sefer 2012 yılında “pay-to-script-hash (P2SH)” ismi verilen yeni bir adres tipi geliştiren bir Bitcoin süreci için kullanıldı ve birinci multi-sig cüzdanı 2013 yılında oluşturuldu.
Multi-Sig cüzdanları nasıl çalışır?
Hazinesinde BTC tutan A Şirketini düşünün. Şirket, Bitcoin’leri öteki bir varlığa, örneğin B Şirketine göndermek istiyor.
Şirket bu durumda, çoklu imza cüzdanı ile fonların lakin paydaşların çoğunluğu, (diyelim ki 7 idare şurası üyesinden en az 5’i) kendi özel anahtarlarıyla imzaladıktan sonra ödenmesini sağlayabilir.
Bu, A Şirketinin, rastgele bir bireyin kendi özel anahtarlarını ifşa etmesi gerekmeden, sırf müsaade verilen fonları dağıtmasına imkan tanır.
En ince detayına kadar, multi-sig cüzdanların gerisindeki temel maksat, fonların denetimini özel anahtarları ifşa etmeden tek bir cüzdanda dağıtmaktır.
Birden çok özel anahtar tek bir süreci nasıl imzalar?
Çoklu imza cüzdanları ‘M-of-N’ olarak bilinen bir algoritma kullanır. Bu algoritma, yayınlanmadan evvel bir süreci imzalamak için N özel anahtardan en az M adedini gerektirir.
Genel kanı, gerekli imza sayısı (M) ve mevcut toplam anahtar sayısı (N) ne kadar yüksek olursa, cüzdanın o kadar inançlı hale geldiği istikametindedir.
Örneğin, 3/5 çoklu imza algoritması, bir süreci yürütülmeden evvel imzalamak için beş özel anahtardan üçünü gerektirir. 7’den 5 çoklu imza, süreci imzalamak için yedi özel anahtardan beşini gerektirir ve bu bu türlü devam eder.
“M” ve “N” değişkenleri, cüzdan oluşturma sırasında kullanıcıların kurumsal ihtiyaçlarına nazaran ayarlanabilir. Ayrıyeten M-of-N algoritmaları, süreç yetkilendirmesi için gerekli kalan kâfi imza (M) olduğu sürece kaybolan özel anahtarlardan kolay kurtarma sağlar.
Genel Multi-Sig Cüzdan süreç akışı
Çoklu imza sürecinin genel süreci aşağıdaki üzeredir:
- Yetkili imzalayanların ortak anahtarlarından çoklu imzalı bir cüzdan adresi oluşturun.
- Alıcının adresi ve gönderilecek ölçü üzere gerekli tüm detayları içeren bir teklif oluşturun.
- Cosigners, süreç teklifini inceler ve kabul eder yahut reddeder.
- Gerekli sayıda imza toplandıktan sonra, süreç yetkili ve doğrulanmış olarak kabul edilir.
- Yetkili süreç daha sonra doğrulama ve blok onayı için tüm imza bilgileriyle birlikte yayınlanır.
MPC Cüzdanları nedir?
Çok taraflı hesaplama (MPC) cüzdanları , tek imza cüzdanlarının (bir özel anahtar) ve çoklu imza cüzdanlarının (fonların ortak kontrolü) en yeterli kısımlarını alıp bunları tek bir tahlilde birleştiren DeFi alanındaki en son gelişmelerden biridir. .
Çok taraflı hesaplama, tek bir kriptografik anahtarı birden fazla modüle bölerek, hiçbir varlığın tek başına yepyeni anahtara erişemeyeceği formda üç yahut daha fazla varlık ortasında kapalılığı koruyan hesaplamayı mümkün kılan bir kriptografik tekniktir.
Her imzalayan, özel anahtarın bir kesimini meblağ, lakin bu, tüm özel anahtarı yine oluşturmak için kâfi değildir. Bir özel anahtarı yine oluşturmak yahut bir süreci yetkilendirmek için “eşik” ismi verilen makul sayıda paylaşıma gereksiniminiz vardır. Bu, cüzdan oluşturma sırasında yahut daha sonra ayarlanabilir.
Bu tekniği (“Gizli Paylaşım” olarak adlandırılır) kullanan bir MPC cüzdanı, tüm imzalayan tarafların özel anahtarlarını birbirleriyle paylaşmak zorunda kalmadan süreçler oluşturmasına ve imzalamasına imkan tanır.
Bu, çoklu imza cüzdanından farklıdır zira birden çok özel anahtar oluşturmak yerine tek bir özel anahtarı birden çok paylaşıma böler.
Farklı MPC cüzdanları, farklı inançlı çok taraflı hesaplama protokolleri kullanır. Yaygın olarak kullanılan kimi protokoller, Shamir’in bilinmeyen paylaşımı (SSS), Yao’nun bozuk devresi ve Tam Homomorfik Şifrelemedir (FHE).
MPC cüzdanları, merkezi olmayan süreçler, anahtar idaresi, dağıtılmış depolama ve kimlik doğrulama üzere çeşitli uygulamalar için kullanılabilir. Fonlara ortak erişim gerektiren işletmeler ve kuruluşlar ortasında giderek daha fazla ilgi görüyorlar.
Genel MPC Cüzdan süreç akışı
Bir MPC sürecinin genel süreci aşağıdaki üzeredir:
- M-cüzdan sağlayıcının sunucusuna bir istek göndererek bir süreç başlatın.
- Sunucu rastgele bir sayı üretir ve bunu kullanıcının özel anahtar paylaşımıyla şifreler.
- Sunucu, şifrelenmiş rasgele sayıyı kullanıcıya geri gönderir.
- Kullanıcı, özel anahtar paylaşımıyla rastgele sayının şifresini çözer.
- Şifresi çözülmüş rasgele sayı ile süreci imzalayın.
- İmzalanan süreci sunucuya geri gönderin.
- Sunucu, kullanıcının imzasını sürece dahil olan başka tarafların imzasıyla birleştirir.
- Yetkili süreç daha sonra blok onayı için yayınlanır.
