3 Soru-3 Yanıt: Elon Musk’ın Twitter’daki Sınırlama Kararı’nın Sebebi Ne?

Geçen yıl Ekim ayında Twitter’ı satın alan Elon Musk’ın, siteye yönelik attığı her adım olay oluyor. Evvel geçtiğimiz aylarda mavi tik özelliğini fiyatlı yapıp Twitter Blue üyeliği getiren Elon Musk, dün attığı tweet’le de gönderi okunmasına süreksiz sınırlama getirme kararı aldıklarını açıkladı. Twitter’da büyük tartışma yaratan kararı Musk’ın neden aldığı da merak konusu. Musk’ın birinci tweet’i şöyleydi:

“Aşırı seviyede bilgi kazıma ve sistem manipülasyonu nedeniyle aşağıdaki süreksiz kısıtlamaları hayata geçirdik:

-Doğrulanmış hesaplar günde en fazla 6 bin gönderi okuyabilecek.

-Doğrulanmamış hesaplar günde en fazla 600 gönderi okuyabilecek.

-Yeni ve doğrulanmamış hesaplar günde en fazla 300 gönderi okuyabilecek.”

Açıklamanın akabinde Elon Musk’a reaksiyon yağdı. Dünyanın en zengini listesinde birinci sırada yer alan ve Mars’ a seyahatler başlatmayı planlayan bir milyarderin, tabiri caizse milyonlarca sıradan insanın Twitter üzere kolay bir eğlencesine/alışkanlığını fiyatlı yapması büyük reaksiyona neden oldu. Ancak Musk’ın “derdi” bizlerle olmayabilir; Twitter kısıtlaması problemi, büyük şirketler ortasındaki bir finansal kapışmaya benziyor. Evet, kullanıcıların aklında pek çok soru var. En değerlisi Musk’ın bu türlü bir adımı neden attığı…

1. Musk’ın sınırlama kararı kalıcı mı?

Musk’ın tweetlerine bakacak olursak karar süreksiz. Ünlü iş insanı durumun süreksiz olduğunu açıkladı lakin ne kadar süreceğini ise belirtmedi. Yani süreksiz lakin mühletini bilemiyoruz.

2. Sınırlama kararının gerisinde ne yatıyor?

Elon Musk data kazımayı münasebet olarak gösterdi lakin bilgi kazımanın ne olduğunu tam olarak açıklamadı. Data kazıma, yapay zeka şirketlerinin, yapay zekanın lisan modelini geliştirmek için kullandığı bir yol. Bilhassa de Google ChatGPT’yi geliştiren OpenAI, Twitter ve Reddit üzere sitelerdeki sohbetleri, yapay zekaya şahıslar ortasındaki diyalogları öğretmek için kullanıyor. Daha kolay halde tabir edecek olursak, data kazıma internetten bilgi toplama sürecine verilen isim. Büyük lisan modelleri de gerçek insan sohbetlerinden konuşma yeteneği edinebiliyor. Toplumsal medyada çok fazla sohbet bulunduğundan, bu kelamlı konuşma örnekleri yapay zekanın lisan yeteneğini geliştirmesi için kullanılan veriler olarak toplanıyor.

Burada da sohbetlerin nitelikleri büyük kıymet taşıyor. Yani, Twitter ve Reddit üzere platformlar, yapay zeka şirketleri için önemli derecede değerli öğrenme verisi barındırıyor. Lakin bu platformlar bahse bahis dataları satmak istiyor, data kazıma karşılığı “kaptırmak” değil. Reddit’in CEO’su Steve Huffman Nisan ayında New York Times’a verdiği röportajda aslında mevzunun kendileri için ne kadar değerli olduğunu tabir etmişti. Huffman, yapay zeka şirketlerinin yaptıklarından şad olmadıklarını belirterek, “Reddit’in bilgi külliyatı hakikaten bedelli ve bu kadar pahalı bir şeyi dünyanın en büyük şirketlerine ücretsiz vermek zorunda değiliz” biçiminde konuşmuştu.

Elon Musk, dünyanın en varlıklı insanı pozisyonunda. Fotoğraf: Wikimedia Commons

3. Bu bilgiler neden bu kadar kıymetli?

Microsoft’un yapay zeka teknolojisine yaptığı devasa yatırım ve OpenAI’ın sanal sohbet robotu ChatGPT’nin elde ettiği büyük muvaffakiyet, bu alandaki gelişimlerini hızlandırmak isteyen girişimcilerin ilgisini uyandırdı. Bu da yapay zeka sistemlerini eğitmeye yarayacak büyük ölçüde dataya sahip toplumsal medya platformlarıyla bahse husus şirketler ortasında tansiyona neden oldu. Son vakitlerde bu tansiyon giderek artmakta.

Elon Musk da Cuma günü attığı tweet’te bu bahse değinerek, “Start-up’lardan büyük şirketlere kadar neredeyse dünyada yapay zeka kullanan her şirket önemli ölçüde bilgi kazıyor” dedi.

Hatta geçtiğimiz günlerde birtakım kullanıcılar, sitede birtakım aktivitelerin zorlaştığını fark etmişti. Musk, yeniden Cuma günü yaptığı açıklamada, Twitter’da “veri yağmalaması yaşandığını” belirtmiş ve bu durumunun sıradan kullanıcılara sunulan hizmeti etkilediğini aktarmıştı. Musk, “Yüzlerce (belki daha fazla) şirket çok agresif formda Twitter’dan bilgi kazıdığından gerçek kullanıcı tecrübesinin etkilendiği noktaya gelmiş durumdayız” demişti.

Diğer toplumsal medya şirketleri de yapay zeka firmalarının giderek artan bu “veri açlığının” giderilmesi konusunda yeni siyasetler hayata geçirilmesi için adımlar atılması davetleri yapıyor. Yani Musk’ın paylaşım sınırlama kararını destekliyor.

Elon Musk’ın kısıtlama getirmesinin münasebetlerinden biri olarak tabir edilen bir neden daha var; Musk, insanların Twitter Blue’ya üye olmalarını istiyor. Yani, kullanıcıların “full Twitter hizmeti ve limitsiz paylaşımlara” ulaştığı bir model arayışında olması da olası.

Kaynaklar: The Wall Street Journal, BBC